İKİLEM (1/2)

İnsan duygularının yerle bir olduğu zamanları araştıran felsefik düşünceler zaman zaman insanı ikileme zorluyor.

Olaylar karşısındaki tutum ve davranışlar öylesine çeşitli ki; insan tek bir doğru sonuç var mı diye düşünmeden edemiyor.

Bu ikileme düşenlerden bir tanesi de Rus edebiyatının dünyaca tanınmış güçlü kalemi Fyodor Mihayloviç Dostoyevski.

Alkol bağımlısı sinirli bir baba ile hasta bir anne tarafından yetiştirilirken; yüreğine düşen yazarlık aşkıyla hayata tutunur yazar.

Çalkantılı, inişli çıkışlı yaşantısı boyunca yazdığı hemen her romanında insani duyguları derinden derine işler.

İnsan karakterlerini maharetle oluştururken, okuduğumuzda yüreğimize işleyecek kadar etkili kişilikler belleğimizde yer eder. Ve yeri gelir o roman kahramanları hiç unutulmaz.

Devlet aleyhine bir komploya karıştığı iddiası ile tutuklandığında henüz 28 yaşındadır. 10 ay hapishanede kalır. Gözleri bağlı bir şekilde kurşuna dizilmeyi beklerken diğer sekiz tutuklu arkadaşı ile birlikte affedilir.

Cezası dört yıl kürek, dört yıl da adî hapse dönüştürülür.

Cezasını çekmesi için Sibirya'da bulunan Omsk Cezaevi'ne gönderilir.

Burada geçirdiği dört yılın ardından serbest kalır.

Bolca düşündüğü sürgün yıllarının ardından yazdığı pek çok eserle insanları adeta kalplerinden yakalar.

Çünkü hapishane öncesi hayatındaki insanlar hakkındaki düşünceleri sonrasında tamamen değişir. Yanıldığını dile getirir. Ve bu yanılgı; yazarın kendi içsel dünyasını sorgulamasına, olaylara farklı gözle bakmasına olanak sağlar.

Özellikle hapishanedeki bir köpek ile mahkumlar arasındaki davranışları gözlemlediğinde hayli şaşırdığını itiraf eder. Çünkü köpek yanından geçen mahkumlar tarafından sürekli tekmelenir.

Ama buna rağmen mahkumlardan kaçmaz. Üstelik tekmelere tepki dahi vermez.

Günlerden bir gün yazar köpeğin yanına yaklaşır ve diğerlerinin aksine sevgi ile başını okşar.

Köpek ne mi yapar dersiniz? (devamı 2/2’ de)

Sevgiyle kalın.

Belgin ERYAVUZ

15.01.2022