KAYIP RENK (1/2)

Dünya üzerinde yıllardır kayıp olan ve sonradan bulunan bir renk olduğunu okuduğunuzda sizin de benim kadar şaşıracağınızı biliyorum.

Ama önce rengin ne olduğunu hatırlayalım mı?

Işığın gözümüzün retinasına değişik biçimlerde ulaşması ile ortaya çıkan algılamaya renk diyoruz hepimiz.

Işık maddeler üzerine çarpıyor. Bu arada kısmen emiliyor, kısmen yansıyor. İşte bu da renk çeşitliliğini ve tonlarını oluşturuyor.

Düşünsenize aslında ışık var olduğu sürece hayatta her şey rengarenk.

Kimi renk fazlasıyla dingin, kimisi aşırı heyecanlı, kimi enerji fışkırıyor, kimi ise iç karartıyor.

Her ne olursa olsun hepimizin çocukluk yıllarımızdan itibaren sevdiği renkler var. Gerçi aradan yıllar geçtikçe tercih ettiğimiz renkler değişim gösteriyor ama bu renkler arasında bir tanesi var ki uzun yıllar fark edilmemiş.

Peki bu renk hangisi dersiniz?

Mavi.

Bu rengin eski çağlarda görünmediğini ilk fark eden kişi; bilim insanı aynı zamanda Büyük Britanya Başbakanı William Gladstone olur.

Nasıl mı?

1858 yılında Homeros’un Odyssey eserini okurken; birden denizin renginin koyu şarap olarak tarif edildiğini görür.

Merak eder ve araştırmaya başlar. Gerçekten de eserde pek çok renge rastladığı halde maviyi bulamaz.

Tüm bu çalışmayı takip eden Alman filolog Lazarus Geiger de diğer kültürler üzerinde araştırma yapar ve maviyi bulamaz.

Ancak pes etmez.

Bu sefer diller üzerinde araştırma yapar.

Her dilde ilk olarak karanlık (siyah) ve ışık (beyaz) tanımlarına ulaşır. Ardından kan ya da şarap rengi kırmızı ve sırasıyla sarı, yeşil tanımlanır.

İlginç olanı ise her dilde en son ortaya çıkan renk mavi olur.

Aradan yıllar geçer.

Bir Alman filozof aynı merakla maviyi aramaya başlar. Eline geçen tüm eski destanları, her dildeki yazıtı araştırır; ancak o da bir şey bulamaz.

Yıllar 2006’yı gösterdiğinde Profesör Jules Davidoff bir araştırma yapmaya karar verir. (devamı 2/2’de)

Sevgiyle kalın.

Belgin ERYAVUZ

11.11.2022