SESTEN HIZLI UÇAN YOLCULAR (1/2)

Bir davranış yanılgısı üzerinde araştırma yaparken ilgimi çekti geleceğin ikonik simgesi.

Havacılık tarihindeki en heyecanlı fikirle başlayan bu yolculukta karşımıza çıkan bu ürün; yolculuğunu başarı ile tamamlayamasa da gökyüzüne bıraktığı izleri ile bir anlamda efsane olmaya devam ediyor çünkü.  

Teknoloji ve lüksün bir aradaki olağanüstü simgesi kendisi.

Uzmanların hala hız, zarafet ve tasarım harikası olarak kabul ettiği Concorde uçakları tanımaya ne dersiniz?

Bu arada bir yandan da sesten hızlı uçan bu uçaklarla uçan yolcular olmayı hayal edelim istiyorum. Ben denemek isterdim açıkçası.

Concorde uçaklar süpersonik yani ses hızının üzerinde bir hıza sahip. Bu hız bir yaklaşıma göre 1,2 Mach'ın üzerinde. (daha önce duymayanlar için Mach sayısı; akışkanlar mekaniğinde hareket halindeki bir kütle hızının, kütlenin bulunduğu şartlardaki ses hızına oranı olarak açıklanabilir.)

Geleceğin ilham kaynağı olarak kabul edilen bu uçaklarla yolculuk yapma fikrinin ortaya çıkışı 1960’lı yıllara rastlar.

İngiliz British Aircraft Corporation ile Fransız Aérospatiale bu amaçla bir araya gelir. Aralarında yapılan anlaşmaya göre; iki ülke mühendisleri ortak çalışmaya ve projenin getirdiği tüm risk ve maliyetleri paylaşmaya başlar.

Amaç ses hızının yaklaşık iki katına çıkacak ve hedeflenen noktalara kısa sürelerde varacak yolcu uçağı yapmaktır.

Elbette bunu sağlayabilmek kolay olmaz.

Öncelikle havaya direnç göstermeyen uzun, ince gövdesiyle aerodinamik bir gövde tasarımı yapılır.

Kanat kısmında ise üçgen şeklinde olan delta kanatlar kullanılır. Nedeni; uçak ses hızındayken oluşacak ses duvarı nedeniyle artacak hava sürtünmesinden en az etkilenmesini sağlamaktır.

 Bu zarif yapıya özel yapım jet motorları eşlik eder. Böylece yüksek hızlarda tam bir performans yakalanırken, düşük hızlarda özel manevra yeteneği elde edilir.

Hayal ve cesaretin müthiş birlikteliğidir yaşananlar. Başarılı, çalışkan bir ekiple yoğun bir mühendislik çalışması ve yıllar süren çabalar sonunda meyvesini verir.

İlk uçak üretilerek test uçuşlarına alınır. Bütün dünya nefesini tutup bu sesten bile hızlı olan uçağın akıbetini gözlemlemeye başlar.

Her şey yolunda gidince ticari uçuşların yolu açılır.

Dünyanın ilgiyle yakından takip ettiği Concorde,  2 Mart 1969 yılında ilk uçuşunu Fransa’nın Toulouse şehrine yapar.

Yerden tam 18.200 kilometre yüksekte uçabilme yeteneğine sahip uçakla artık okyanusu geçmek daha kolay ve hızlıdır.

Bu arada her uçuşu yakından izleyen ve inceleyen mühendisler; titanyum dış gövdenin sürtünme nedeniyle 92 dereceye kadar ısındığını tespit eder. Burun kısmındaki sıcaklık ise 130 derecelere varır. Bu aşırı ısınma nedeniyle uçağın boyunun uçuş sırasında tam 7.5 santimetre uzadığı not edilir.

Tüm bunlar aşırı hızın mühendislikteki cilveleri elbette.

Peki yaşanan sıkıntılar sadece bunlarla sınırlı mı kalır dersiniz? (devamı 2/2’de)

Sevgiyle kalın.

Belgin ERYAVUZ

15.07.2024