MUHTEŞEM AĞAÇ KİRİ

Bizler doğaya ne kadar kötü davranırsak davranalım; yine de doğanın içindeki o muhteşem canlılar adeta yaşamımızı kolaylaştırmak için varlar. İşte bunlardan bir tanesi de KİRİ AĞACI.

Orijinal ismi PAULOWNIA.

Çin imparatoriçe ağacı, Çin Kavağı veya Prenses Ağacı da deniyor.

Anavatanı Çin olmakla beraber, Japonya’da ve Avustralya’da da yaygın olarak yetiştiriliyor. Üstelik dünya genelinde bu ağacın sayısız faydasını öğrenen ülkeler, kendi topraklarında yetiştirme telaşında.

Tarihi oldukça eski.

2600 yıl öncelere dayanıyor. Çin Kralı Yui’nin kral tabutu dahil; tarih öncesi çağlarda da kullanıldığı; yapılan araştırmalar sonucunda bulunmuş.

İlk detaylı araştırma ise 1785 yılında İsviçreli botanikçi Thunberg tarafından yapılmış.

Çin’deki efsaneleri de hayli ilginç. Eskiden, yeni doğan kız bebeklerinin adına birer tane dikilirmiş. Evlenme çağına gelince de kesilir ve evindeki ahşap malzemelerin yapımında kullanılırmış. Yine bir dönem; 500’lük Japon yeninde ve ülkeye katkı sağlayanlara verilen nişan  üzerinde de kullanılmış.

Faydaları o kadar çok ki.

Derine inen kökleriyle erozyonu önlüyor. Park ve bahçelerde peyzaj düzenlemelerinde, fabrika alanlarında, çiftliklerde; ilk tercih edilen ağaçlardan bir tanesi.

Kerestesi oldukça kıymetli.

Ateşe dayanıklı. Çok iyi bir ısı yalıtım malzemesi. Bambudan bile daha hafif. Dayanıklı ve dirençli bir kerste. Rahatça işleniyor. Sanayide; dondurma sapı yapımından, kalem cetvel üretimine, mobilyacılıktan, kaplamaya kadar; geniş bir alanda tercih sebebi.  

Kuruyan yaprakları çok besleyici bir hayvan yemi. Geniş alanlarda, deniz kenarlarında rüzgarı kıran perdeler olarak da yararlanılıyor.

Esas can alıcı faydasına geldi sıra. Dünya üzerindeki ağaçlardan on kat daha fazla karbondioksiti emiyor ve yüksek oranda oksijen üretiyor. Bilim adamları sanayileşmenin acı göstergesi olan hava kirliğini azaltacağı konusunda hemfikirler. Bu amaçla dünya genelinde yaygınlaşması için kolları sıvamışlar.

İşte Teksas’da bu ülkelerden bir tanesi. Hatta ülkede ‘Kiri Devrimi’ adı altında bir proje başlatılmış. Hedef tam 1 milyon adet ağaçla Teksas semalarını şenlendirmek ve hava kirliğine son vermek.

Kışın dökülen dekoratif geniş yaprakları ise; protein ve nitrojen açısından oldukça zengin.

Kirinin özellikleri bununla da kısıtlı değil üstelik. Dünyadaki en hızlı büyüyen ağaç olması; tohumdan yetişmesi ve sekiz yıl gibi kısa bir sürede, kırk yıllık bir meşe ağacının boyuna erişmesi en büyük avantajı.

Bahar ayında mis gibi kokan eflatun rengi çiçekleri var. Tıpkı İstanbul’u süsleyen erguvanların renginde. Arıların çok sevdiği bu çiçekler; salatalara lezzet katacak kadar da tatlı aynı zamanda.

Bir diğer güzel haber ise; Kuzey Yarımküre' deki pek çok ülkeyle beraber, cennet ülkemizde de kullanılmaya başlanmış olması.

Sevgiyle girişilen her iş başarıya ulaşır ve hak ettiği değeri bulur. Ülkemizde daha da çoğalmasını diliyorum. Doğaya yaptığımız acımasız ve nezaketsiz davranışlarımızın bir özrü olarak. Tüm bu faydalarının yanında; yavrularımıza tertemiz bir hava bırakmanın keyfi de cabası.  

Sevgiyle kalın.

Belgin ERYAVUZ

23.07.2015

Kaynaklar: https://gaiadergi.com; http://www.bragfor.com; http://www.chgtarim.com;