Bu amaçla Güney Batı Afrika Namibya’ya gider ve orada Himba kabilesini bulur. Dillerinde mavi sözcüğü geçmeyen bu kabileyle renk deneyleri yapar.
Bir
çemberin içine 11 yeşil ve bir mavi renk yerleştirildiği halde kabile
üyelerinin çoğu maviyi algılayamaz. Fark eden az sayıda üye ise ona bir isim
veremez. Oysaki yeşilin türlü tonlarına pek çok isim vermişlerdir.
Sonuçta
Jules Davidoff tüm bu araştırmalarına bir yorum getirir.
Düşüncesine
göre; bir rengi tanımlayan sözcük yoksa, o renk var olmuyor. Yani bir şeyin
farklılığını tanımlayacak bir sözcük yoksa, farklı bir özelliği fark etmek çok
daha zor.
Mavi
renk gerçekten de doğada çok az bulunuyor.
Nedenini ise; mavi pigmentinin doğada neredeyse yok denecek kadar az bulunmasına bağlıyor araştırmacılar. Öte yandan nesneleri mavi renge boyamak için doğal olarak oluşan mavi bir bileşik olmadığını da belirtiyorlar. Mavi bir kaya ya da minerallere rastlamak hiç de kolay değil. Binlerce yıl önce ilk defa Mısır’da bulunan mavi renkli lapis lazuli minerali gibi.
Doğada
az sayıda var olan mavi renkli pigmentlilere en iyi örnek ise; kanatlarında
mikroskobik yansıtıcı pullar taşıyan Morfo kelebeği ile okyanustaki bir tür
yumuşak mercan.
Mavinin bu kadar gizemli kalmasındaki bir diğer etken de gözlerimizle ilgili.
Yapısı
gereği gözlerimiz var olan koni hücreleri ile sadece mavi, kırmızı ve yeşil rengi
algılıyor. Diğer renkler içinse o renklerin içindeki ana renklerin oranına
odaklanma söz konusu. Ancak gözümüzün maviye odaklanabilen koni hücreleri en az
sayıda. Dolayısıyla mavi renk uzun yıllar fark edilmeden saklı kalmış.
Peki
en çok sevilen ve tercih edilen renk hangisi derseniz; tüm renk skalası
arasında en çok sevilen renk mavi. Uzmanlara göre bunun nedeni evrimsel gelişimimizdeki yaşamsal
zorunluluklar.
Sanatsal
alanda ise mavi Antik Mısır’da başlıyor. Roma imparatorluğunda sıkça tercih
ediliyor.
Zaman
ilerledikçe; 19. yüzyılda kaydedilen ilk renk çalışmalarından bu yana;
deneylerle yapay olarak pek
çok mavi renk ve tonu üretilmeye devam etmiş.
Bu
arada sevilen renk araştırmalarında çarpıcı sonuçlara ulaşılmış.
Amerika’da 1993 yılında, pastel boya üreticisi, çocuklardan en sevdikleri rengi söylemelerini ister. Çoğu maviyi ve farklı tonlarını seçer.
Aradan
yedi yıl geçer ve deney tekrarlanır. Yine mavi ilk on sırada yer alır.
Özellikle
çoğu kültürde ve yetişkinler arasında mavi hep ön sıralardaki yerini hala koruyor.
Görsel
uyum, içimizde yarattığı dinginlik, olumlu düşünmemizi sağlaması mavinin bu
kadar tercih edilmesindeki ana etkenler olmalı.
Son sözü
şair ve yazar Cemal Süreyya’ya vermek istedim.
‘’
Bugün hayallerimi maviye
boyadım, hiç yıkılmasın diye...
Bugün sessizliğimi maviye gömdüm, hiç
duyulmasın diye...’’
Sevgiyle
kalın.
Belgin
ERYAVUZ
11.11.2022
Not:
Bu yazımı konusu itibarı ile mavi rengi çok seven canım ablam Nilgün Özbir’e
ithaf ediyorum.
Kaynaklar:
https://www.webtekno.com; https://bilimfili.com; https://www.bbc.com; https://www.matematiksel.org; https://www.artkolik.net.
Mavinin her tonuna bauılırım .huzurveren bir renk Güzel bir araştırma canım kardeşim.teşekkürler...💙
YanıtlaSilBeğenmene sevindim bitanem))ben teşekkür ederim...
Sil