HALO’dan HORN’a ANLIK ETKİLER (2/2)

Gelin bununla ilgili çok hoş bir öyküye kulak verelim. Bir yandan STANFORD 

Üniversitesinin kuruluşundaki o ilk adımı öğrenirken; diğer yandan da horn etkisini anlamamız kolaylaşsın.

‘’Yer Amerika. Boston’a trenle gelen yaşlı bir çift, Harvard Üniversitesi Rektörü ile görüşmek ister. Ancak ilk olumsuz tepki sekreterden gelir. Nedense horn etkisi devreye girmiştir ya bir kez; sekreter çifti geri göndermek için olmadık yollar arar. 

Rektörün yoğun işinden bahseder durur. Ancak çift inatçı çıkar. Beklemeye başlarlar. Aradan saatler geçse de görüşmeden gitmeye niyetleri yoktur.

Sonunda pes eden sekreter, rektöre çiftin isteğinden bahseder. Anlatırken horn etkisinin negatifliğini maalesef rektöre de bulaştırır. Bu etki ile odasından çıkan genç rektör; oldukça sinirli bir şekilde yaşlı çifti dinlemeye koyulur.

Söze yaşlı kadın başlar. Bir yıl önce kaybettikleri oğullarının anısını yaşatacak bir şeyler yapmak istediklerinden söz eder.

Sinirleri iyice gerilen rektör, duygularını rafa kaldırdığı o anda; yaşlı çiftin arzusunu tamamen yanlış anlar. Ölenler için üniversitede anıt dikemeyeceklerini oldukça sert bir tonla ima eder. Beklemedikleri bu tepki karşısında yaşlı kadın; bir anıt değil, oğullarının anısına bir bina yaptırabileceklerini bir kez daha açıklamak zorunda kalır. 

Bu cümleye daha da sinirlenen rektör, tamamen horn etkisinin altında yerinden fırlar. Son yaptırdıkları binanın maliyetinden bahsederken; onları küçümsemeyi de ihmal etmez. Ve kendince konuşmayı sonlandırır.

O ana değin hiç söze katılmayan eşine dönen yaşlı kadın, bina için gerekli paranın miktarını öğrenince birden fikir değiştirir. Ve ellerindeki parayla oğulları için kendi üniversitelerini kurmanın çok daha anlamlı olacağını adeta fısıldar. Eşi de başıyla onaylar.

Rektör ise duydukları karşısında şaşkın ve bir o kadar üzgündür.

İşte bu ilk adımla, Doğu Californiya’ ya dönen Stanford çifti; oğullarının adını ebediyete yazdıracak o üniversiteyi kurarlar. Amerika’nın en gözde üniversitelerinden bir tanesi olan Stanford Üniversitesi’ni. ‘’

Bu öyküden sonra ilk izlenimin ne kadar etkili olduğunu hiç unutmayız sanırım. Bazen bilinçli bazen de bilinçsiz olarak bu etkiler altında kalıyoruz; hayatın çarklar arasında koştururken. Bundan kaçış yok.

Peki neden böyle bir etki var dersiniz?

Nedenini uzmanlar dahi açıklayamıyor ne yazık ki.

O ANki duygu, düşünce ve değerlendirmelerimizin; bilincimizin dışında; bazı olumlu ya da olumsuz algılara göre etkilendiğinin farkında değiliz çünkü.

Üstelik kazara bu durumla yüzleştiğimizde, sebepleri önümüze sıralandığında kabul etmemek için de olmadık çabalar harcıyoruz. Kimbilir belki kendimize yediremiyoruz. Belki de her şeyin kontrolümüz altında olduğu fikri daha çok hoşumuza gidiyor.

Anlık da olsa etkiler madem bu denli bizim yolumuzu belirliyor; o halde gelin başımızın üstündeki ışıklı haleyi parlatalım. Parladıkça önümüzde uzanan yol ışıklarla dolacak çünkü. Ben buna tüm kalbimle inanıyorum. Peki ya sizler?

Sevgiyle kalın.

Belgin ERYAVUZ

01.03.2016

Kaynaklar: http://www.bilgievi.org.tr; http://www.psikolojitestleri.com.